  بخشی از مطلب
امروزه با توجه به احداث مجتمع های چند واحدی , بسیاری از فضاها و عملکردهای مربوط به تغییر شکل داده به و فرم جدیدی مطرح می شوند . به عنوان مثال حیاط به عنوان فضای سبز خصوصی تبدیل به فضای عمومی و مشاع شده است . راه پله , پارکینگ , پشت بام و ... به عنوان فضاهای عمومی و مشترک در بنا , خصوصیات و ویژگی های خاصی دارند , که با کیفیت زندگی گذشته تفاوت دارد . همین طور وقتی که ساختمان ها چند طبقه می شوند طراحی فضاهای مسکونی واحدهای آپارتمانی پیرامون حیاط مرکزی توجیه پذیر است . چه از نظر دسترسی به طبقات و چه از نظر مسائل اقتصادی و ساخت و چه از نظر تأسیسات ساختمان و همین طور کنترل دیده می شود و ... مضافاً این که نحوه زندگی مردم و سطح توقعات و عادات مردم با گذشته فرق کرده است و لزوماً باید طرحی نو برای واحدهای مسکونی در نظر داشت . با گذشت سال ها و انجام تجربیات مکرر قالب کلی و فرمی مناسب با نیازهای جامعه شکل گرفته است , و لیکن این فرم کلی علی رغم فراگیر بودنش دارای نواقص و اشکالاتی می باشد که با نیازهای واقعی فرهنگی , اجتماعی جامعه ایران اسلامی ما منطبق نیست . و نیازمند ارائه راه حل های قابل قبول برای مردم می باشد . از جمله ضروری است توجه به عرصه خصوصی و عمومی در طرح واحدهای مسکونی و حفظ حریم های خصوصی و تقویت خصلت حیا و عفت و عدم پرده دری در واحدهای مسکونی به عنوان کانون زندگی خصوصی مردم و کنترل مشرفیت .
در یک بررسی کلی می توان اقسام حالاتی که منجر به ایجاد مشرفیت در بناها ( هر طرح اصلی و فرعی ) می شود را به صورت دیاگرام های زیر طرح کرد .
قبل از پرداختن به راه های جلوگیری از مشرفیت نکته مهم دیگری را طرح می کنیم . و آن علاقه و نیاز به فضای سبز و فضای باز در هم جواری واحد مسکونی می باشد اگرچه واحد مسکونی در طبقات فوقانی ساختمان باشد . این نیاز طبیعی و فطری ساکنین رانمی توان نادیده گرفت . از طرفی احداث بالکن های باریک در جلو اتاق ها نمی تواند جوابگوی این نیاز باشد . به طور طبیعی افراد علاقه مند هستند که لحظاتی را در کنار آپارتمان خود و در همان وضعیت راحت و بدون تقیدی که در واحد خود به سر می برند در فضای باز حضور یابند و مخصوصاً اگر فضای سبزی هم در آن طراحی شود بسیار مطبوع تر می باشد .
ابعاد این فضا باید به گونه ای باشد که امکان تجمع افراد خانواده و نشستن و صرف غذا , بازی بچه ها , خوابیدن و استراحت در آن میسر باشد . از طرفی چشم انداز محیط و فضای احساسی خفه و دلتنگ کننده نباشد . و واقعاً احساس فضای باز و به تعبیری حیاط وجود داشته باشد . لذا طرح چنین فضایی در آپارتمان مسکونی را به عنوان یک اصل در طراحی پیشنهاد می کنیم .
از طرفی با عنایت به موضوع مشرفیت چنانچه سعی شور در طراحی محل قرارگیری این فضای باز و ابعاد آن به گونه ای باشد که کلیه فضاهای آپارتمان که نیاز به نور و آفتاب مستقیم و دید مناسب دارند از این فضا بهره مند شوند , در این صورت بسیاری از دیدها و مشرفیت های نامطلوب و کنترل نشده از بین می رود .
البته محصور بودن فضای باز در طبقات برای جلوگیری از مشرفیت ساختمان ها نسبت به هم و ایجاد حریم امن و خصوصی در فضای باز ضروری است . و لیکن توجه به ابعاد تناسبات دیوارها,
محوطه فضای باز نیز دارای اهمیت است . برای این منظور پیشنهاد می شود در جداره های آزاد فضای باز از جعبه ها به باغچه و دیواهای سبک نرده مانند و کرکره ای و آجر مجحوف با طرح های تزئینی استفاده شود و حداقل ارتفاع برای کنترل دید و مشرفیت برای این مجموعه ارتفاع متوسط چشم می باشد . که از کف تمام شده 60/1 می باشد . پیشنهاد می شود هر واحد مسکونی یک فضای باز داشته باشد . و نورگیری فضاهای مسکونی از داخل فضای باز اختصاصی صورت گیرد . تنها فضاهایی که احتیاج به نور مستقیم و زیاد ندارند , می توانند در نمای اصلی ساختمان پنجره داشته باشند , آن هم از ارتفاع 60/1 به بالا , با رعایت عدم مشرفیت .
مسلماً رعایت این آیین نامه اجرایی محدودیت هایی نیز به همراه دارد از جمله :
- محدود شدن تعداد طبقات ساختمان .
- کنترل مرایا و مناظر و محدود شدن چشم اندازهای وسیع .
- مقید شدن طرح واحدهای مسکونی به استفاده از فضای باز .
- ایجاد هزینه اضافی برای احداث فضای باز در طبقات و بالا رفتن هزینه های تمام شده ساختمان .
اما باید محاسبه کرد که این محدودیت ها به بهای به دست آوردن چه امکاناتی در طرح به وجود آمده است . زیرا که اصولاً در عرصه طراحی معماری ما هیچ وقت نمی توانیم همه خواسته هایمان به صورت کامل و ایده آل به دست آوریم . بلکه بنا به اهمیت و اولویت یک حالت تعادل بین خواست ها ایجاد می شود و حالت بهینه شک
و...
|
کلمات کلیدی مرتبط:
بخشی از مطلب , , ,امروزه با توجه به احداث مجتمع های چند واحدی , بسیاری از فضاها و عملکردهای مربوط به تغییر شکل داده به و فرم جدیدی مطرح می شوند . به عنوان مثال حیاط به عنوان فضای سبز خصوصی تبدیل به فضای عمومی و مشاع شده است . راه پله , پارکینگ , پشت بام و ... به عنوان فضاهای عمومی و مشترک در بنا , ,
|
